Απολογισμός της παρουσίασης "Μια Ιστορία Γραμμένη στα Βουνά"

Χαίρετε,

Η παρουσίαση "Μια Ιστορία Γραμμένη στα Βουνά" την περασμένη Κυριακή 3 του Μάρτη στην Αίθουσα του Αγίου Δημητρίου Ραχών ήταν η πρώτη δημόσια εκδήλωση του Συλλόγου μας και χαρήκαμε γιατί πήγε αρκετά καλά. Δεν είχε σημασία που το μικρόφωνο δεν δούλεψε και η προβολή των φωτογραφιών μπλόκαρε συχνά. Σημασία είχε που -αν και βροχερό χειμωνιάτικο απόγευμα- στην πρόσκληση μας ανταποκρίθηκαν πολλοί περισσότεροι απ' όσους περιμέναμε.

Το ikariamag δημοσίευσε σύντομη ανταπόκριση μαζί κι ένα κομμάτι από το τελευταίο μέρος της κεντρικής ομιλίας και σε λινκ τις πρώτες δέκα σελίδες σε μορφή PDF. Σ' αυτή τη καταχώρηση θα σχηματοποιήσουμε γενικά όλα όσα λέχθηκαν και θα κάνουμε συνολικό απολογισμό της βραδιάς.

Πρώτα-πρώτα να ευχαριστήσουμε τις δύο φίλες που μας βοήθησαν στο επίπεδο της τεκμηρίωσης, συγκεντρώνοντας το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που προβλήθηκε στη διάρκεια της παρουσίασης. Το αρχείο αυτό θα μας μείνει σαν παρακαταθήκη και είναι πολύτιμο.

Σκοπός της παρουσίασης ήταν η γνωριμία με το πρόγραμμα των μονοπατιών της Ικαρίας καθώς και με τους ανθρώπους που πρωταγωνίστησαν στην ανάπτυξη του.

Η κύρια ομιλία διάρκεσε πάνω από δύο ώρες. Ομιλητής ήμουν εγώ ο γράφων. Στο πρώτο μέρος καλύφθηκε η ιστορία της σχεδιασμένης πεζοπορίας στην Ικαρία, αρχίζοντας από το πότε και πως ξεκίνησε να γίνεται κάτι οργανωμένο, τι σημαίνει "τουριστικό μονοπάτι" και σχεδιασμένη διαδρομή, εφαρμογές που για την εποχή που ξεκίνησαν (1996) ήταν πολύ πρωτοποριακές. Στη συνέχεια, έγινε λόγος για τους χάρτες που εκδόθηκαν προκειμένου τα έσοδα να χρηματοδοτήσουν στοιχειωδώς την συντήρηση και επέκταση των διαδρομών, μια ιδέα επίσης καινούρια στα ελληνικά δεδομένα. Επιπλέον, εξηγήθηκε ότι αφού το πρόγραμμα εξελισσόταν ως μη κερδοσκοπικό, εκτός από τους χάρτες, πολύ μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη του είχαν οι συνεισφορές, οι συμβουλές και η βοήθεια πολλών φίλων είτε μέσω του ίντερνετ είτε και με πολλές εθελοντικές δουλειές στα μονοπάτια.

Το πρώτο μέρος τελείωσε με τον κατάλογο των πολλών διαδρομών που έχουν ανοιχτεί στην Ικαρία δημιουργώντας ένα δίκτυο που καλύπτει σχεδόν τα 2/3 του νησιού. Ήταν μια σημαντική επιτυχία, παράλληλα όμως, καθώς αφενός δεν στάθηκε δυνατό να εκδοθεί νέος χάρτης, αφετέρου το πρόγραμμα δεν είχε καμία υποστήριξη από τον Δήμο ή τους επιχειρηματίες, η φροντίδα και η διαχείριση αυτών των διαδρομών άρχισε να γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Μ' αυτή τη διαπίστωση άρχισε το δεύτερο μέρος της παρουσίασης, το οποίο αφορούσε την παρούσα κατάσταση και τις προοπτικές για το μέλλον. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι τα μονοπάτια δεν βρίσκονται σε ικανοποιητική κατάσταση και επομένως, πρέπει να σταματήσουν να πωλούνται χάρτες και θα αφαιρεθούν οι πινακίδες στις εισόδους των διαδρομών. Αυτό δυστυχώς σημαίνει ότι το οικοτουριστικό πρόγραμμα της Ικαρίας, πρόκειται να τερματιστεί. Παρ όλη την επιτυχία του και τα αναμφισβήτητα οφέλη για το νησί, είναι αδύνατον να συνεχιστεί αν δεν αναγνωριστεί η σημασία του και δεν βρεθεί μια μόνιμη, έστω στοιχειώδης, αλλά σταθερή υποστήριξη.

Η ομιλία έκλεισε με μια πρόταση - έκκληση. Αφού εξηγήθηκε πως γίνεται η δουλειά στα μονοπάτια, πόσο απλό είναι στην ουσία του το θέμα, αλλά και πόσο είναι σημαντικό για την ανάπτυξη ενός αποκλειστικά ορεινού νησιού όπως η Ικαρία, ζητήθηκε από όλους όσους ενδιαφέρονται (Δήμος, επιχειρηματίες, παρέες φίλων) να βοηθήσουν, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, όμως αυτό να γίνεται σε σταθερή βάση, σε συνεννόηση και σε συνεργασία με τον Ορειβατικό Πεζοπορικό Σύλλογο, ώστε να λυθεί το πρόβλημα της φροντίδας και της διαχείρισης κι έτσι τα μονοπάτια να μην κλείσουν αλλά να αναβαθμιστούν και να αναπτυχθούν περισσότερο.

Στη συνέχεια, μετά την κύρια ομιλία, σε τελείως διαφορετικό στυλ μίλησε η Ξένια. Αφηγήθηκε την πρώτη γνωριμία της με την ενδοχώρα του νησιού η οποία έγινε μέσα από τα μονοπάτια και ότι, ενώ μέχρι τότε ήξερε μόνο τις παραλίες, εκείνη η εμπειρία καθώς και άλλες που ακολούθησαν, είχαν καθοριστική σημασία στο να αποφασίσει να μείνει μόνιμα στην Ικαρία. Της δημιούργησαν θετικά συναισθήματα για το νησί και το ίδιο συνέβη επίσης, πρόσθεσε, και σε αρκετούς άλλους ανθρώπους.

Ο Λευτέρης που μίλησε στη διάρκεια της συζήτησης, απευθύνθηκε στον εκπρόσωπο του Δήμου, Νίκο Καλαμάρα, που ήταν παρών, και ζήτησε να στηριχτεί το πρόγραμμα των μονοπατιών. Δεν είναι δυνατόν, είπε, από άποψη μορφολογίας και διαδρομών στη φύση "οι έξω" να θεωρούν την Ικαρία σαν μικρή Κορσική, ενώ "οι μέσα" να μην κάνουν απολύτως τίποτα γι' αυτό. Είπε επίσης ότι οι νέοι άνθρωποι χρειάζονται δουλειές και ότι θα τους βοηθούσε πολύ αν γινόταν κάτι μόνιμο σ' αυτό τον τομέα.

Απαντώντας ο κ. Καλαμάρας, είπε ότι θεωρεί πολύ σημαντική τη δουλειά που έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια και αντιλαμβάνεται το πρόβλημα, όμως είναι δύσκολο για τον Δήμο να αναθέτει καθαρισμούς μονοπατιών, όσο κι αν η δαπάνη είναι πολύ μικρή, καθώς δεν υπάρχει πρόβλεψη για τέτοιου είδους έργα στον προϋπολογισμό. Ωστόσο, πρόσθεσε, θα κάνει ότι καλύτερο μπορεί για να βρεθεί μια λύση.

Η συζήτηση μετά στράφηκε στο τι μπορεί να κάνει ο καθένας, ατομικά ή συλλογικά, για την συντήρηση και βελτίωση του δικτύου και δόθηκαν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές.

Η βραδιά τελείωσε με τη γενική παραδοχή ότι "η υπόθεση μονοπάτια" είναι πολύ σημαντική για το νησί, συμβάλλοντας όχι μόνο στην τοπική οικονομία, αλλά και στην προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Όσον αφορά το συμπέρασμα που βγήκε για μας τους διοργανωτές, ήταν ότι χρειάζεται κι άλλη ενημέρωση για το ζήτημα, ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι να αντιληφθούν τις διαστάσεις και τις προοπτικές του και να συμμετέχουν στον προβληματισμό. Άλλωστε το υλικό που υπάρχει είναι πολύ πλούσιο και μάλλον "συμπιέστηκε" στη διάρκεια μιας παρουσίασης. Έτσι σκεπτόμαστε να αφηγηθούμε ξανά την Ιστορία στα Βουνά με τη μορφή ημερίδας κάποια στιγμή το καλοκαίρι.

Θα δούμε.

Άγγελος Κ.

Ολόκληρη την ομιλία "Μια Ιστορία Γραμμένη στα Βουνά - Απολογισμός 20 χρόνων στα μονοπάτια της Ικαρίας" μπορείτε να διαβάσετε σ' αυτό το λινκ (δείγμα παρακάτω):